ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΓΙΑ ΤΑ ΧΑΝΙΑ

Ο νομός Χανίων είναι ένας από τους 4 νομούς της Κρήτης και καταλαμβάνει το Δυτικό της τμήμα ενώ συνορεύει στα ανατολικά με τον νομό Ρεθύμνου. Η συνολική έκταση του νομού ανέρχεται σε 2.376 Km2, δηλαδή περίπου το 2.5% της πατρίδας μας. Ο πληθυσμός του νομού ανέρχεται σε 133.774 κατοίκους, σύμφωνα με την απογραφή του 1991, από τους οποίους περίπου 60.000 είναι κάτοικοι της πόλης των Χανίων. Διοικητικά ο νομός των Χανίων χωρίζεται σε πέντε επαρχίες: Κυδωνίας, Κισάμου, Αποκορώνου, Σελίνου και Σφακίων.

Η σημερινή πόλη των Χανίων απλώνεται στα ερείπια της αρχαίας πόλης-κράτους Κυδωνίας, που ιδρύθηκε στους προϊστορικούς χρόνους (3η-2η χιλιετία π.Χ.). Η Κυδωνία αναφέρεται συχνά, από την εποχή του Ομήρου, ως μία από τις σπουδαιότερες και ισχυρότερες πόλεις της Κρήτης. Περί της μετονομασίας της Κυδωνίας σε Χανιά έχουν διατυπωθεί πολλές απόψεις με πειστικότερη του Καθηγητή Νικολάου Πλάτωνα ο οποίος τη συνδέει με την ύπαρξη, στον ευρύτερο χώρο της Κυδωνίας, της "Αλχάνιας κώμης" από το όνομα του θεού Βελχάνου (Ήφαιστος - Vulcanus). Οι Σαρακηνοί Αραβες διατήρησαν το όνομα συγχέοντας το με το δικό τους Al Hanim (το Χάνι). Μετά την απομάκρυνση των Αράβων το 961 μ.Χ. η συλλαβή Al θεωρήθηκε πιθανότατα ως το αραβικό άρθρο Al και μεταφέρθηκε στη συνέχεια στην Ελληνική γλώσσα ως (τα) Χανιά και στην λατινική (La) Canea.

Μετά την τέταρτη σταυροφορία και τη διανομή των εδαφών της Βυζαντινής αυτοκρατορίας το 1204, η Κρήτη δίνεται στον Βονιφάτιο, Μαρκήσιο του Μομφερά, ο οποίος την πουλά στους Βενετούς για 1000 ασημένια μάρκα. Οι κατακτητές ασκούν ισχυρή καταπίεση στο ντόπιο πληθυσμό, ο οποίος με την σειρά του αντιδρά έντονα με συχνές επαναστάσεις και το 1252 οι Βενετοί άποικοι καταφέρνουν να επιβληθούν οριστικά στην περιοχή των Χανίων. Η πτώση της Κωνσταντινούπολης στους Τούρκους το 1453, η ολοένα αυξανόμενη απειλή της Τουρκικής κατάκτησης και οι μακροχρόνιες επαφές των Κρητικών με τη Βενετία, δημιουργούν τις προϋπόθεσης για την προσέγγιση των δύο λαών. Μέσα σε αυτό το κλίμα αναπτύσσεται και η πόλη των Χανίων της οποίας η σημασία λόγω της θέσης της συνεχώς μεγαλώνει. από το πρώτο μισό του 16ου αιώνα γίνεται επιτακτική για την Βενετία η ανάγκη ενίσχυσης της οχύρωσης των πόλεων και άλλων σημαντικών θέσεων της Κρήτης, προκειμένου να αντιμετωπισθεί ο αναπόφευκτος κίνδυνος της τουρκικής επίθεσης. Παρά τις προσπάθειες των Βενετών να ενισχύσουν την άμυνα του νησιού, οι Τούρκοι καταλαμβάνουν στις 22 Αυγούστου του 1654 την πόλη των Χανίων και το 1669 το Χάνδακα, το σημερινό Ηράκλειο.

Με την κατάληψη των Χανίων από τους Τούρκους, διαμορφώνεται μια νέα κατάσταση στο κοινωνικό και πολιτιστικό τομέα. Περίπου 250 χρόνια μετά, το 1898 τέλειωσε η Τούρκικη κατοχή και οι τότε μεγάλες δυνάμεις (Αγγλία, Γαλλία, Ρωσία και Ιταλία) ανακήρυξαν την Κρήτη ανεξάρτητη. Τότε με την ίδρυση της ημιαυτόνομης "Κρητικής Πολιτείας" υπό τον πρίγκιπα Γεώργιο, τα Χανιά γνωρίζουν τη μεγαλύτερη ακμή στην ιστορία τους ως πρωτεύουσα της Κρήτης. Παρ' όλα αυτά, η επιθυμία της ένωσης με την ηπειρωτική Ελλάδα προκάλεσε αναταραχές και συγκρούσεις. Ο φημισμένος Κρητικός πολιτικός Ελευθέριος Βενιζέλος ήταν αρχηγός στον αγώνα για την ένωση, η οποία πραγματοποιήθηκε τελικά την 1η Δεκεμβρίου 1913. από τότε η Κρήτη ακολουθεί τις τύχες του Ελληνικού Κράτους.

Αξιοθέατα
Τα αξιοθέατα του νομού είναι πάρα πολλά από αρχαιολογικής, ιστορικής και θρησκευτικής πλευράς. Στον νομό ξεχωρίζουν, τα πλούσια φυσικά τοπία, οι καθαρές και όμορφες μικρές και μεγάλες παραλίες με τα πεντακάθαρα και κρυστάλλινα νερά, τα ιστορικά και αρχαιολογικά μέρη. Επίσης τα σπήλαια και τα πανέμορφα φαράγγια που υπάρχουν σε διάφορα σημεία (με κυριότερο το φημισμένο φαράγγι της Σαμαριάς, το οποίο κάθε χρόνο θαυμάζουν εκατοντάδες επισκέπτες από όλα τα μέρη της γης και που είναι το μεγαλύτερο της Ευρώπης). Στον νομό υπάρχει, επίσης η μοναδική λίμνη της Κρήτης, η λίμνη του Κουρνά. Στο Ακρωτήρι βρίσκεται ο λόγος του Προφήτη Ηλία, όπου υπάρχει το μνημείο και ο τάφος του Ελευθέριου Βενιζέλου. ¶λλες περιοχές που αξίζει να επισκεφθεί κανείς στην περιοχή του Ακρωτηρίου, είναι οι Στέρνες, το Μαράθι, ο Καλαθάς, τα Χωραφάκια, ο Ταρσανάς και ο Σταυρός, τα οποία είναι σχεδόν όλα, παραθαλάσσια. ¶λλες περιοχές που ο επισκέπτης μπορεί να επισκεφθεί είναι τα αρχαία Απτερα, το Φραγκοκάστελο, τα Φαλάσαρνα, το Ελαφονήσι και το φαράγγι του Θέρισου, με την μεγάλη ιστορική σημασία ύστερα από την επανάσταση του Θέρισου το 1905 υπό την αρχηγία του Ελευθέριου Βενιζέλου που ανάγκασε τον πρίγκιπα Γεώργιο να παραιτηθεί. Από το Θέρισο, γίνεται η ανάβαση στην πιο υψηλή κορφή των Λευκών Ορέων, Πάχνες στα 2.452 μέτρα.

Στην πόλη των Χανίων ο επισκέπτης μπορεί να θαυμάσει το σύνολο των Βυζαντινών και Ενετικών οχυρώσεων και την "παλιά πόλη" που έχει κηρυχθεί ιστορικό διατηρητέο μνημείο και βρίσκεται εντός των ενετικών οχυρώσεων. Ακόμα μπορεί κανείς να θαυμάσει το Βενετσιάνικο λιμάνι με το φάρο και τα ενετικά νεώρια, ενώ μεγάλη ιστορική σημασία έχουν οι ορθόδοξοι και καθολικοί ναοί, όπως η μονή του Αγίου Φραγκίσκου που στεγάζει σήμερα το Αρχαιολογικό μουσείο, η μονή του San Salvatore που στεγάζει το Βυζαντινό Μουσείο, η μονή της Santa Maria dei miracli, κλπ. Αλλα αξιοθέατα της πόλης είναι το μουσουλμανικό τέμενος Κιουτσούκ Χασάν στο λιμάνι Χανίων, τα τούρκικα λουτρά (χαμάμ), η Δημοτική αγορά έργο του 1913 και ο Δημοτικός κήπος, έργο του Ρεούφ Πασά το 1870.

Ο νομός είναι πλούσιος σε μνημεία από όλες σχεδόν τις περιόδους της ιστορίας. Η προϊστορία και η ιστορία του νομού είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την πορεία της υπόλοιπης Κρήτης. Οι γνωστές νεολιθικές θέσεις είναι στο σύνολό τους σπήλαια, διάσπαρτα σε διάφορα σημεία του νομού. Τα περισσότερα μινωικά ευρήματα χρονολογούνται στην υστερομινωική περίοδο (2ο μισό της 2ης χιλιετίας π.Χ.). Πολυάριθμες είναι οι πόλεις-κράτη τα ερείπια των οποίων σώζονται σε ολόκληρο τον νομό. Η Βυζαντινή περίοδος με τους 300 περίπου τοιχογραφημένους ναούς και τα 4 Βυζαντινά κάστρα στο νομό Χανίων, αποτελεί επίσης σημαντικό πολιτιστικό πλούτο. Εξίσου σημαντικά είναι και τα μνημεία της ενετικής περιόδου, κάστρα, μονές, κοσμική αρχιτεκτονική κλπ.

Πολιτισμός
Στην γη των Χανίων γεννήθηκαν και διακρίθηκαν μεγάλες προσωπικότητες της πολιτικής, των γραμμάτων, των τεχνών, των εικαστικών, αλλά και του καλλιτεχνικού χώρου γενικότερα, αποκτώντας διεθνή ακτινοβολία. Κορυφαία προσωπικότητα είναι αυτή του Ελευθερίου Βενιζέλου, ο οποίος υπήρξε μια από τις μεγαλύτερες πολιτικές φυσιογνωμίες αλλά και αναμορφωτής της νεότερης Ελλάδος, διατελώντας πρωθυπουργός και διαδραματίζοντας σημαντικό ρόλο στα δρώμενα της Κρήτης, αλλά και της χώρας γενικότερα.

Ο Ελευθέριος Βενιζέλος κοιμάται για πάντα στους οικογενειακούς τάφους των Βενιζέλων οι οποίοι βρίσκονται στην ενορία του Προφήτη Ηλία στο Ακρωτήρι, από όπου μπορεί ο κάθε επισκέπτης να απολαύσει την υπέροχη θέα ολόκληρης σχεδόν της πόλης των Χανίων.

Συγκοινωνίες
Αεροπορικές: Ο νομός διαθέτει στο Ακρωτήρι αεροδρόμιο που απέχει 14 χιλιόμετρα από τη πόλη των Χανίων. Υπάρχουν καθημερινά 7-8 πτήσεις εσωτερικού ενώ το καλοκαίρι η συχνότητα των πτήσεων αυξάνεται καθώς εξυπηρετούν και πτήσεις εξωτερικού. Ο μέσος χρόνος διάρκειας μιας πτήσης εσωτερικού είναι 45 λεπτά.

Ακτοπλοϊκές:Το φυσικό λιμάνι της Σούδας, 7 χλμ. από τα Χανιά, συνδέεται καθημερινά με το λιμάνι του Πειραιά με οχηματαγωγά πλοία. Κατά τις περιόδους τουριστικής αιχμής εκτός από τα συνήθη νυκτερινά, πραγματοποιούνται και ημερήσια δρομολόγια.

ΚΤΕΛ: Καθημερινά τακτικά και υπεραστικά δρομολόγια εξυπηρετούν οδικά όλες τις επαρχίες του νομού μέχρι το Ηράκλειο και από εκεί όλους τους υπόλοιπους νόμους του νησιού.